Kościół pw. Dobrego Pasterza w Istebnej

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Istebnej jest położony w samym centrum wsi murowany Kościół pw. Dobrego Pasterza wybudowany tutaj w latach 1792 – 1794. Zastąpił on pierwotną drewnianą świątynię pod tym samym wezwaniem powstałą w roku 1720 z inicjatywy pierwszego jezuickiego misjonarza Leopolda Tempesa. Co ciekawe zamieszkujący wcześniej te tereny katolicy uczęszczali na Msze Święte aż do Jabłonkowa.

Na tamte czasy dzieliła ich więc od kościoła trudna do pokonania odległość 12 lub więcej kilometrów, w zależności od przysiółku, z którego pochodzili. Drewniany obiekt sakralny, ze względu na swe niewielkie gabaryty szybko przestał wystarczać wszystkim chętnym do uczestnictwa w mszach i nabożeństwach, dlatego też przybyły do Istebnej w roku 1779 ks. Jerzy Kubin podjął się niełatwego dzieła budowy nowego kościoła. Wysiłek ten poważnie nadwątlił zdrowie kapłana prowadząc do jego choroby i śmierci.

Budowę ukończył jego następca – pierwszy proboszcz istebniańskiej parafii ks. Jan Putzek. Stary kościółek rozebrano, a na jego miejscu od przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku stoi Figura Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia. Zakupiona przez ówczesnego proboszcza ks. Antoniego Minstera, jako upamiętnienie poświęcenia pierwszej istebniańskiej kaplicy, które miało miejsce 8 grudnia 1720 roku.

Oszczędna w architektonicznych ozdobnikach bryła współczesnej murowanej świątyni utrzymana jest w tzw. stylu józefińskim. Kryje ona w sobie wielobarwne, ciekawe wnętrze, którego wystrój w znacznej mierze powstał na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku. Wtedy to dwaj mieszkający w Istebnej artyści Jan Wałach oraz Ludwik Konarzewski senior na zlecenie ks. Emanuela Grima podjęli się wykonania nowej aranżacji wnętrza istebniańskiego Domu Bożego.

Owocem ich współpracy są imponujące polichromie okrywające sklepienie, chór, a częściowo także ściany obiektu sakralnego. Znajdziemy tu nie tylko, co oczywiste odwołania do scen i postaci z Pisma Świętego, ale także wiele motywów regionalnych i historycznych. Kościół posiada pięknie rzeźbiony ołtarz główny, ambonę, chrzcielnicę, balaski oraz niezwykle charakterystyczne trony – biskupi i prezydencki, wszystkie te elementy dłuta Ludwika Konarzewskiego seniora oraz młodych artystów kształcących się pod jego okiem. Stół ołtarzowy, który powstał po Soborze Watykańskim II jest już dziełem młodszego przedstawiciela rodu Konarzewskich - Ludwika juniora, któremu też zawdzięczmy umieszczone współcześnie w nastawie ołtarza głównego rzeźby apostołów.

Obraz przedstawiający Wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa Dobrego Pasterza jest dziełem Jana Wałacha. Warto też zwrócić uwagę na powstałą po rozbudowie kościoła kaplicę boczną, zwaną kaplicą Miłosierdzia. Nazwa ta nawiązuje do umieszczonego początkowo w jej ołtarzu obrazu Jezusa Miłosiernego. Zasadniczy kształt wystroju wnętrza kaplicy powstał w latach 50. XX wieku i jest owocem pracy artystycznej młodszego pokolenia Rodziny Konarzewskich – Ludwika juniora, jego siostry Marii i żony Joanny. Zdobiąca ściany polichromia przedstawiająca procesję „Bożego Ciała”, ukazuje mieszkańców w pięknych góralskich strojach ludowych, niezwykle ciekawy jest też wykonany z ceramiki ołtarz z umieszczoną na stipes sceną wesela w Kanie Galilejskiej oraz boazeria wzorowana na malowanej trówle.

Zarówno Jan Wałach, jak i Konarzewscy chętnie sięgali do motywów związanych z kulturą Górali Śląskich, ich strojem i rękodziełem. Ślady tych inspiracji odnajdziemy w ubiorze malowanych postaci, ołtarzach bocznych, ceramice Marii Konarzewskiej i wielu innych elementach, co sprawia , że podziwiając wnętrze Kościoła Dobrego Pasterza wnikamy też niejako w opowieść o lokalnej tradycji. W świątyni odkryjemy też kilka pamiątek z nieistniejącego już kościoła drewnianego. Jedną z nich jest umieszczona nad drzwiami wejściowymi drewniana belka z wyrytą datą „1721 rok”, inną zaś owiany legendą krzyż z drewna lipowego, który w późniejszym okresie Ludwik Konarzewski senior wraz ze swymi uczniami przyozdobił winną latoroślą. Zobaczyć możemy tu także stary krzyż procesyjny z czasów Leopolda Tempesa oraz zamówiony przez niego obraz Dobrego Pasterza pędzla Antonima Birgerskiego.

Źródło: https://dobrypasterz-istebna.pl/