Gmach główny Muzeum

Gmach główny Muzeum. fot.: archiwum UMWM

Muzeum Tatrzańskie im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

ysiąc czterysta eksponatów, w tym między innymi haftowane gorsety góralskie i barwne spódnice, łyżniki i formy na ser, dudy i gęśle podhalańskie, drewniany model willi pod Jedlami, granity, wapienie i kwarce, świstak, niedźwiedź i kozica na stałe wypełniają przeszklone gabloty na ekspozycji stałej w gmachu głównym – głównej siedzibie Muzeum Tatrzańskiego.

exploreKrupówki 10, 34-500 Zakopane

Monumentalny budynek z jasnego kamienia i tynku o smukłych oknach i zdobionych attykach od przeszło stu lat króluje przy dolnych Krupówkach, głównej ulicy Zakopanego. Gmach główny Muzeum Tatrzańskiego jest cennym zabytkiem architektury w stylu zakopiańskim. Przełomowy dla powstania budynku był rok 1913, wtedy to klarowały się szkice elewacji spod ołówka Stanisława Witkiewicza i plany projektu technicznego Franciszka Mączyńskiego. W sierpniu tego samego roku poświęcony został kamień węgielny i podjęto decyzję o budowie budynku, która z przerwami trwała do 1922 roku.

Gmach Muzeum Tatrzańskiego przez lata służył kolejnym pokoleniom Zakopiańczyków, naukowców i turystów będąc domem zbiorów, inspirującym miejscem spotkań i wymiany myśli oraz centrum życia muzealnego i naukowego w Zakopanem. Historie, które skrywa budynek przetrwały do dziś, a dzięki zakończonym w 2022 pracom remontowo-konserwatorskim znów jest otwarty dla zwiedzających. Stała wystawa w gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego opowiada o historii, kulturze i przyrodzie Zakopanego, Tatr i Podhala. Jest to temat niezwykle ciekawy i bardzo szeroki, aby go przybliżyć autorzy wystawy wybrali motyw SPOTKANIA – wydarzenia, które dla tego regionu jest niezwykle istotne i którego efekty w dużej mierze decydują o jego fenomenie. Rozpoczęło się ono w przeszłości i trwa do dziś. Jego uczestnicy to miejscowa ludność, gospodarująca tu od wieków i przyjezdni, którzy począwszy od połowy XIX wieku odwiedzają to miejsce sezonowo, bądź osiedlają się w nim na stałe by wspólnie z góralami, w wielu wymiarach, wpływać na jego kształt i aurę. Opowieść o SPOTKANIACH i ich niezwykłych rezultatach rozpoczyna sekwencja historyczna przybliżająca dzieje Zakopanego.

Dowiadujemy się tu o początkach małej górskiej osady lokowanej pod koniec XVI wieku i jej niezwykłym awansie na popularne letnisko i uzdrowisko. Śledzimy jej rozwój i zmieniające się role, począwszy od zastępczej, duchowej stolicy Polski w okresie Młodej Polski (1890-1918), przez kurort elit w międzywojniu – miejsce zabawy, rozrywki, kultury, wypoczynku i sportu, po współczesne Zakopane – egalitarne, popularne miejsce letnich i zimowych destynacji większości Polaków.

Ciekawe eksponaty i fotografie przypominają kluczowe w dziejach miejscowości postaci oraz wydarzenia i wskazują na rozwijające się funkcje ulokowanej pod Giewontem miejscowości – letniskowe, uzdrowiskowe, ośrodka kultury, turystyki, narciarstwa oraz taternictwa. Ważną częścią wystawy jest prezentacja wybranych wytworów miejscowej kultury ludowej pochodzących z II połowy XIX wieku, a więc z okresu pierwszych spotkań górali z przyjezdnymi. Poznajemy tu najważniejsze źródła utrzymania Podhalan, podziwiamy kobiece i męskie ubiory oraz ciekawą galanterię służącą do ich ozdoby, dowiadujemy się jak ulegały zmianom pod wpływem przyjeżdżających na Podhale gości.

Ekspozycja daje również możliwość zaznajomienia się z okazami sztuki ludowej, miejscowymi instrumentami muzycznymi, ich brzmieniem, a także dawnymi melodiami podhalańskimi. Model góralskiej chaty w rzeczywistych wymiarach, z wyposażoną zabytkowymi sprzętami izbą czarną i białą oraz udostępnione słuchowiska uzmysławiają jak wyglądało życie góralskiej ludności na co dzień i od święta. Podziwiając oryginalność elementów miejscowej kultury uświadamiamy sobie, że obok piękna i majestatu Tatr, to właśnie ona stanowiła siłę i energię SPOTKAŃ. Ich wybrane efekty prezentujemy w kolejnej części wystawy. Rozpoczynamy od wskazania jak ważną rolę odgrywały bezpośrednie kontakty górali i przyjezdnych, wzajemne poznawanie się i fascynacja odrębną kulturą.

Część przyrodnicza wystawy, dostępna na pierwszym piętrze budynku, przenosi nas w góry, które najwcześniej stały się miejscem spotkań człowieka z przyrodą. Obszar Tatr, układ dolin, szczyty górskie, sieć wodną obrazuje ciekawa mapa plastyczna zaprezentowana w holu. Tu również zaznajamiamy się z pamiątkami ich najstarszej, gospodarczej eksploracji. Przypominają o niej eksponaty z dziedziny myślistwa, pasterstwa, górnictwa i hutnictwa, a także pamiątki po pierwszych tatrzańskich przewodnikach.

Wizyta na ekspozycji przyrodniczej gwarantuje doświadczenie bliskości gór poprzez spotkanie z fauną i florą tatrzańską oraz największymi badaczami Tatr. Wyjątkowe miejsce na wystawie poświęcone jest także patronowi Muzeum Tatrzańskiego: doktorowi Tytusowi Chałubińskiemu, a na ekspozycji obejrzeć można fragmenty jego zbiorów botanicznych i geologicznych.

Źródło: https://www.zakopane.pl/

 

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Zobacz także

Bacówka “Biały Jeleń”

Atrakcja

Bacówka “Biały Jeleń”

Więcej

Skansen "Zagroda Guciów"

Atrakcja

Skansen „Zagroda Guciów”

Więcej

Tradycyjne wyroby borowiackiej kuchni

Atrakcja

"Borowiacka Wioska" w Nowym Suminie

Więcej

Muzeum Mazurskie w Owczarni

Atrakcja

Muzeum Mazurskie w Owczarni

Więcej

Ogród edukacyjny „Leśna Przygoda”

Atrakcja

Ogród edukacyjny „Leśna Przygoda”

Więcej

Muzeum Wsi Kieleckiej

Atrakcja

Muzeum Wsi Kieleckiej

Więcej

Muzeum Kultury Ludowej w Osieku n. Notecią

Atrakcja

Muzeum Kultury Ludowej w Osieku n. Notecią

Więcej

Węgój – Wieś Warmińskich Straszydeł

Atrakcja

Węgój – Wieś Warmińskich Straszydeł

Więcej

Dwór w Łopusznej.

Atrakcja

Dwór w Łopusznej

Więcej

Sala wystawowa w Centrum Wikliniarstwa

Atrakcja

Centrum Wikliniarstwa w Rudniku nad Sanem

Więcej

Ta strona korzysta z plików cookies. Sprawdź naszą politykę prywatności żeby dowiedzieć się więcej.

0%